عملکرد حرفه‎ای داروسازان در تجویز داروهای بدون نسخه برای درخواست کنندگان مشاوره ی دارویی در زمینه ی سرفه، اسهال و چاقی

مقدمه: بیماران به طور معمول داروهای بدون نسخه را برای بیماری های مختلف از داروساز درخواست می کنند. چگونگی ارزیابی شرایط بیمار توسط داروساز و رویکرد وی در درمان بیمار با استفاده از داروهای بدون نسخه از اهداف اصلی این مطالعه بود. روش ها: در این مطالعه ی توصیفی و مقطعی، سناریوهای سرفه، اسهال و چاقی بر اساس پرسشنامه های دریافتی از 61 داروساز انتخاب شدند. سناریوها با تعیین سؤال های مهم از جمله سؤال کلیدی از طریق منابع علمی و نظرات گروهی از متخصصین طراحی شدند. متعاقب آن از لیست داروخانه های شهر اصفهان 210 داروخانه به طور تصادفی برای این سه سناریو انتخاب و آنالیز نهایی بر روی 151 مراجعه در 127 داروخانه ی شهری انجام شد. بررسی عملکرد داروساز شامل تعداد و نوع سؤال های پرسیده شده و توصیه ی مناسب یا نامناسب انجام شده بر اساس دو دیدگاه سخت گیرانه و ملایم انجام گردید. همچنین تأثیر جنس و مؤسس بودن یا نبودن داروساز بر مدت زمان مشاوره ارزیابی شد. یافته ها: میانگین مدت مشاوره توسط مسؤولین فنی زن (1/86 ± 2/130 ثانیه) بود که به طور معنی داری بیشتر از مردان (4/72 ± 6/98 ثانیه) بود (01/0 = (p. سؤال کلیدی در سناریوهای سرفه، اسهال و چاقی به ترتیب توسط 29 نفر (55 درصد)، 45 نفر (87 درصد) و صفر نفر (0 درصد) از داروسازان پرسیده شد که منجر به 25 (47 درصد)، 10 (19 درصد) و 8 (17 درصد) توصیه ی مناسب بر اساس دیدگاه ملایم گردید. نتیجه گیری: این مطالعه نشان می دهد که با وجود پرسیدن سؤال کلیدی توسط اکثر داروسازان، توصیه ی مناسب نهایی ضعیفی صورت گرفته است. برای بهبود عملکرد داروسازان بازنگری در اهداف و برنامه های آموزشی دوران تحصیل و بررسی چگونگی تجویز داروهای بدون نسخه در سمینارهای آموزش مداوم داروسازان پیشنهاد می شود.